อย่าปล่อยให้ขุนแผนลอยนวล

ขุนแผน ตัวเอกในวรรณคดีไทยเรื่องขุนช้าง-ขุนแผน เป็นชายรูปงาม มีลักษณะเด่นด้านความเจ้าชู้ ในเนื้อเรื่องไม่ว่าขุนแผนจะไปที่ไหนมักจะได้ผู้หญิงคนใหม่เป็นภรรยาเสมอไม่ว่าจะเป็นนางวันทอง นางสายทอง นางลาวทอง นางแก้วกิริยาและนางบัวคลี่

ขุนแผนก็เป็นเช่นเดียวกันกับตัวเอกในวรรณคดีไทยหลายเรื่องที่มักจะเจ้าชู้ ไม่ว่าจะเป็น อิเหนา พระอภัยมณี หรือไกรทอง

ความเจ้าชู้ของขุนแผนนี้แทนที่จะได้รับการตำหนิว่าเป็นคนที่ไม่เห็นคุณค่าผู้หญิง ไม่ซื่อสัตย์ในความรักกลับเป็นพฤติกรรมที่คนในสังคมไทยสมัยนั้นยกย่อง ซึ่งหากทำความเข้าใจกับค่านิยมของสังคมไทยตั้งแต่สมัยอยุธยาเรื่อยมากคนในสมัยนั้นไม่เพียงแต่มองว่า ความเจ้าชู้ไม่ได้เป็นเรื่องเสียหายเท่านั้นแต่เป็นค่านิยมที่ควรแก่การยกย่องสรรเสริญ เป็นการแสดงออกถึงความเป็นลูกผู้ชายอีกทั้งถือว่าเป็นความเมตตาต่อผู้หญิงในการแสดงออก ซึ่งความรับผิดชอบเลี้ยงดูจนตลอดชีวิตผู้หญิงในสมัยนั้นก็ยอมรับในค่านิยมเช่นนี้ จึงไม่ค่อยมีเรื่องราวหึงหวงปรากฏให้เห็น

แม้ว่าตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่สองประเทศไทยได้แก้ไขกฎหมายโดยอนุญาตให้ผู้ชายมีภรรยาเพียงคนเดียว ตามข้อตกลงเกี่ยวกับการยกระดับสิทธิสตรีขององค์การสหประชาชาติแต่พฤติกรรม "เจ้าชู้" ดูเหมือนจะไม่ได้จืดจางหายไป ความเจ้าชู้ยังคงเป็นค่านิยมที่แสดงออกถึงความเก่งกล้าสามารถของผู้ชาย

ผู้ชายมักจะเห็นการเกี้ยวพาราสีหญิงสาวนั้นเป็นเรื่องปกติ ถือว่าเป็นเรื่องสนุกตามประสาผู้ชาย และมักจะเห็นว่าผู้ที่จีบสาวเก่งๆ มีสาวๆ รุมล้อมมากมายนั้นเป็นชายที่เก่ง คารมดี มีเสน่ห์ และเป็นที่อิจฉาของชายคนอื่นผู้ชายที่เจ้าชู้เหล่านี้มักไม่ค่อยคำนึงหรือให้เกียรติภรรยาและลูกๆ มากนัก เพราะคิดว่าตนรับผิดชอบหาเงินเลี้ยงดูครอบครัวได้ก็เพียงพอแล้ว

ความแตกต่างจากอดีตนั้นอยู่ตรงที่ความรู้สึกยอมรับได้ของผู้หญิงเปลี่ยนไป การมีบ้านเล็กบ้านน้อย นอกเหนือจากภรรยาของตนเป็นเรื่องที่ผู้หญิงทำใจยอมรับได้ยากอยู่แล้วไม่ว่าในยุคสมัยใด เพียงแต่กรอบสังคมในสมัยนั้นไม่อนุญาตให้ผู้หญิงมีสิทธิมีเสียงในการเรียกร้องหรือแสดงความรู้สึกอะไรนัก เมื่อกาลเวลาผ่านไป การตอบสนองของผู้หญิงจึงดูเหมือนว่าเปลี่ยนไป ผู้หญิงสมัยนี้ไม่สามารถยอมจำนน ต่อความเจ้าชู้ของสามีได้ ไม่สามารถยอมรับการที่สามีไปมีภรรยาน้อยหรือมีผู้หญิงอื่นนอกเหนือจากเธอได้อีกต่อไป

และแทบไม่มีผู้หญิงปกติคนใดในสังคมโลกนี้ ชอบให้สามีของตนเจ้าชู้ มีผู้หญิงมากหน้าหลายตา แต่ภรรยาทุกคนย่อมต้องการที่จะเป็นหนึ่งเดียวในดวงใจ เช่นเดียวกับที่เขาเป็นหนึ่งในดวงใจ คนเดียวของเธอเช่นเดียวกัน

และความจริงที่ร้ายที่สุดอันเกิดจากความเจ้าชู้ก็คือ การทำให้สถาบันครอบครัวล่มสลายลง

พฤติกรรม ขุนแผน ปี 2000 "ทำลาย" ครอบครัวอย่างไร ?

สามีทุกคนควรตระหนักถึงผลเสียของพฤติกรรม "เจ้าชู้" ของตน ที่ส่งผลต่อครอบครัวที่ตนเองได้สร้างขึ้น โดยผลเสียที่เกิดจากความเจ้าชู้มีมากมาย อาทิ

ความเจ้าชู้ทำลายสัมพันธภาพในครอบครัว

ผู้หญิงส่วนใหญ่ตัดสินใจแต่งงาน ย่อมปรารถนาฝากชีวิตที่เหลือไว้กับชายผู้ซึ่งเธอคิดว่า เขารักเธออย่างเต็มพื้นที่สี่ห้องหัวใจ คนที่เธอมั่นใจว่าตลอดชีวิต เขาจะไม่เบือนหน้าไปหาหญิงใด หากเมื่อภรรยาพบความจริงว่า ไม่ได้เป็นเช่นนั้น ความรู้สึกบาดเจ็บและความสูญเสียจะเกิดขึ้นทันที ความรักความผูกพันที่เคยให้แก่กันถูกทำลายลง ตามมาด้วยความขัดแย้ง ความเกลียดชัง การหึงหวง การทะเลาะเบาะแว้ง ความไม่ไว้วางใจ บ้านที่เคยอยู่อย่างสงบ ก็จะกลายเป็นอดีตที่ถูกฝังไว้ไม่มีวันที่จะขุดขึ้นมา ให้เหมือนเดิมได้อีกต่อไป หากฝ่ายจอมเจ้าชู้ไม่ตั้งใจดำเนินชีวิตใหม่ด้วยการขอโทษภรรยา และยินดีดำเนินชีวิตใหม่กับครอบครัวเดิมจริงๆ
นอกจากนี้คนที่อยู่ภายในบ้านจะกลายเป็นคนที่มีบาดแผลในใจ เขาย่อมคิดไปว่าพ่อไม่รักครอบครัว แต่รักคนอื่นซึ่งพวกเขาไม่รู้จัก พ่อจะกลายเป็นคนที่ทรยศต่อครอบครัวกลายเป็นคนแปลกหน้าในสายตาของลูก

ความเจ้าชู้ทำลายพัฒนาการของครอบครัว

สามีที่มีนิสัยเจ้าชู้ย่อมต้องใช้เวลาส่วนหนึ่งของชีวิตหมดไปกับเรื่องในทางชู้สาว ส่งผลให้สมาชิกครอบครัวจะได้รับความอบอุ่นน้อยลงเนื่องจากพ่อบ้านไม่ได้เข้าร่วมผูกพันตัวกับสมาชิกในครอบครัว แต่กลับไปผูกพันกับคนอื่นนอกเหนือจากสมาชิกภายในบ้าน เมื่อความสัมพันธ์ระหว่าง สามี-ภรรยาเริ่มร้าวฉานลง แผนการอนาคตที่เคยวาดไว้ร่วมกันก็ย่อมถูกกัดกร่อนลงไปด้วยอีกทั้งพ่อแม่ย่อมให้ความสนใจเกี่ยวกับปัญหาของตนเอง มากกว่าที่จะช่วยกันดูแลอบรมสั่งสอนลูกๆ เช่นที่ควรจะเป็น เป็นเหตุให้การขัดเกลาทางสังคมที่เด็กสมควรได้รับ จากพ่อและแม่บกพร่องไป ทำให้อาจจะกลายเป็นเด็กที่มีปัญหาได้เมื่อเติบโตขึ้น

ความเจ้าชู้ทำลายอนาคตในหน้าที่การงาน

เนื่องจากปัญหาที่รุมล้อมเข้ามามากมาย ทั้งปัญหาการทะเลาเบาะแว้ง ปัญหาการเรียกร้อง ทั้งจากภรรยาหลวงและภรรยาน้อย ปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นทำให้ไม่มีสมาธิจดจ่อในการทำงาน ไม่มีความปรารถนาในการพัฒนาประสิทธิภาพการทำงานให้ดีขึ้น เป็นเหตุให้ในที่สุดจะทำให้คุณภาพ การทำงานตกต่ำลงได้ก็อาจนำผู้นั้นไปสู่ความไม่ซื่อสัตย์ในหน้าที่การงานเพื่อให้ได้เงินมาเพียงพอ สำหรับค่าใช้จ่ายต่างๆ

ความเจ้าชู้ทำลายผู้หญิงที่เขาไปเจ้าชู้ด้วย

ครอบครัวเป็นสถาบันรากฐานของสังคม องค์ประกอบของครอบครัวเริ่มต้นจากคนสองคนคือสามีและภรรยา ไม่ใช่สามี ภรรยาหลวง ภรรยาน้อย หรือภรรยาชั่วคราว หากในครอบครัวนั้นๆ สามีไปมีภรรยาหลายๆ คน ภรรยาที่นอกเหนือจากภรรยาหลวงนั้น ย่อมกลายเป็นคนไม่ได้รับการยอมรับในสังคม กลายเป็นครอบครัวส่วนเกิน และทำให้สมาชิกในครอบครัวนี้กลายเป็นคนที่มีปมด้อยในจิตใจ
ดังนั้นความบาดเจ็บย่อมเกิดขึ้นในจิตใจของหญิงที่เขาไปเกี้ยวพาราสีด้วย โดยเฉพาะหญิงที่ไม่ทราบมาก่อน ว่าเขามีภรรยาแล้ว เมื่อมาทราบในภายหลัง หญิงที่รับบทเป็นภรรยาน้อยย่อมเกิดความรู้สึกถูกทรยศหักหลัง หญิงที่รับบทเป็นภรรยาน้อยย่อมเกิดความรู้สึกถูกทรยศหักหลัง และเห็นว่าตนเองมีแต่ความเสียเปรียบ ไม่ได้รับการยอมรับทั้งจากฝ่ายภรรยาหลวงและจากสังคมยิ่งหากมีบุตรด้วยกันเด็กคนนั้นก็จะได้ชื่อว่า เป็นลูกภรรยาน้อยเป็นเหตุให้เด็กเติบโตขึ้นอย่างมีปมด้อย บางรายอาจเติบโตขึ้นด้วยความเกลียดชังพ่อ และครอบครัวย่อมไม่สามารถมีความอบอุ่นได้อย่างครอบครัวปกติ เนื่องจากพ่อบ้านไม่มีเวลาให้อย่างเต็มที่

ความเจ้าชู้ทำลายลูก

เด็กๆ ย่อมเลียนแบบความประพฤติและปฏิบัติตามคำสอนของพ่อและแม่ ดังตัวอย่างนี้ ครอบครัวหนึ่งพ่อเป็นคนที่มีนิสัยเจ้าชู้และมีภรรยาหลายคนตั้งแต่ลูกยังเป็นเด็ก ลูกๆ จึงเติบโตขึ้น ในสภาพที่เห็นการทะเลาะเบาะแว้งระหว่างพ่อแม่ และระหว่างแม่กับภรรยาคนใหม่ของพ่อ เด็กขาดแบบอย่างที่ดีในการดำเนินชีวิต ลูกผู้หญิงจะมีความรู้สึกเกลียดผุ้ชายทำให้เมื่อโตขึ้นจึงตัดสินใจไม่แต่งงาน และพยายามหาแบบอย่างชีวิตจากที่อื่น ส่วนลูกชายนั้นพ่อมักจะพาไปเป็นเพื่อนด้วยเมื่อไปเที่ยวกับผู้หญิงอื่น ลูกคนนี้จึงติดนิสัยเจ้าชู้ตามไปด้วย เมื่อโตขึ้นก็แอบมีภรรยาสองคนพร้อมกันและมีนิสัยเจ้าชู้เช่นเดียวกับพ่อ เมื่อลูกได้รับแบบอย่างที่ผิดๆ จากพ่อ ผู้เป็นพ่อก็ไม่สามารถตักเตือนได้เพราะตนเองก็เป็นเช่นนั้น ส่งผลในการสร้างปัญหาให้คนรุ่นลูกรุ่นหลานสืบต่อไป

ความเจ้าชู้ทำลายความเข้มแข็งของสังคม

ยุติพฤติกรรม "ขุนแผน ปี 2000" ก่อนครอบครัวล่มสลาย
ความเจ้าชู้ของฝ่ายชาย ที่ยึดในค่านิยมขุนแผน มีภรรยามากหน้าหลายตา เปรียบเหมือนการฆ่าคนรักตนเอง บนความสุขเพียงชั่วครู่ที่ตนได้รับเพียงผู้เดียว และจะได้รับเพียงชั่วคราวเท่านั้น แต่ผลแท้จริงที่จะได้รับติดตามมา ก็คือปัญหาต่างๆ ที่จะทยอยเข้ามาในชีวิตอย่างไม่มีวันหมดสิ้น ดังนั้นทางที่ดีกว่า สามีจึงควรละทิ้งพฤติกรรมขุนแผน โดยการเปลี่ยนทัศนคติและพฤติกรรมไม่ถูกต้อง

สามีต้องไม่เห็นแก่ตัว

สามีจะต้องเป็นผู้ที่ไม่เห็นแก่ตัว แต่ต้องรักและให้เกียรติภรรยาต้องเป็นผู้ที่รู้จักเอาใจเขามาใส่ใจเรา หากภรรยาของเราไปทำเช่นนั้นกับชายอื่นบ้าง เราจะรู้สึกอย่างไร ลูกของเราจะรู้สึกอย่างไรครอบครัวของเราจะเป็นเช่นไร
คนที่ไม่เห็นแก่ตัวก็จะไม่ทำร้ายผู้อื่น เพื่อตอบสนองความพึงพอใจของตนเอง ความไม่เห็นแก่ตัว จะทำให้เราคิดถึงผลดีผลเสียของสิ่งที่เรากำลังจะทำก่อนที่เราจะตัดสินใจ คนที่ไม่เห็นแก่ตัวย่อมสามารถเสียสละ ความต้องการบางอย่างของเราเพื่อให้คนที่เรารักนั้นได้สิ่งที่ดีกว่า และถ้าเราไม่เห็นแก่ตัวเราก็จะช่วยสังคมได้มาก เพราะเราจะทำหน้าที่อย่างดีในการพัฒนาและสร้างคนในครอบครัวให้มีความมั่นคงทางอารมณ์ และเป็นคนที่มีอนาคตอันจะยังประโยชน์แก่ประเทศชาติสืบไป

สามีควรให้เกียรติและเห็นใจผู้หญิง

เราไม่ควรมีทัศนคติมองผู้หญิงเป็นเครื่องตอบสนองอารมณ์ทางเพศเท่านั้น เราควรให้เกียรติแก่ผู้หญิงทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งภรรยาของเรา เมื่อเรามีภรรยาแล้วเราก็ไม่ควรที่จะทำท่าเจ้าชู้แก่ผู้หญิงคนอื่น โดยตระหนักว่าการทำเช่นนั้นไม่ใช่เรื่องสนุก แต่เป็นเรื่องที่สร้างความบาดเจ็บทั้งกับคนที่เรารัก และหญิงสาวที่เราเจ้าชู้ด้วย เราควรเห็นว่าภรรยาเป็นของขวัญที่ล้ำค่าและควรมีความสุขในเรื่องนี้กับภรรยาเพียงผู้เดียว ซึ่งจะช่วยให้เราสามารถแสดงออกด้วยความรัก และย่อมทำให้ภรรยาพึงพอใจที่จะอยู่กับเราเพียงคนเดียว เพราะเขารักเราไม่ว่าเราจะมีความบกพร่องอย่างไรก็ตาม

สามีต้องเห็นคุณค่าของครอบครัว

ไม่เห็นคุณค่าของความสนุกเพียงชั่วครู่ชั่วยามแต่ตระหนักว่าครอบครัวเป็นที่แห่งเดียว ที่เราได้มีโอกาสอยู่ร่วมด้วย ตั้งแต่วันที่เราเกิดกระทั่งวันที่เราสิ้นชีวิตไปและครอบครัวที่มั่นคงนั้น ย่อมประกอบไปด้วยสามีหนึ่งคน ภรรยาหนึ่งคนไม่ใช่ภรรยาหลายคน สามีต้องมีเป้าหมาย ในการสร้างครอบครัวร่วมกันกับภรรยา ช่วยกันวางแผนชีวิตและสนับสนุนสมาชิกครอบครัวทุกคนให้ไปถึงซึ่งผลสำเร็จ

สามีควรใช้เวลาทำกิจกรรมที่มีคุณค่า

พฤติกรรมหลังเลิกงานของชายหนุ่มไทยส่วนใหญ่ มีแนวโน้มที่จะก่อปัญหาแก่ครอบครัวได้ง่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับชายที่แต่งงานแล้ว เพราะมักจะใช้เวลาไปรับประทานอาหาร ไปในสถานที่ที่มีการจำหน่ายสุราสถานบันเทิงเริงรมย์ต่างๆ ซึ่งสามารถถูกล่อลวง ให้ทำสิ่งที่ไม่ซื่อสัตย์ต่อภรรยาได้โดยง่าย ดังนั้นทางที่ดีจึงควรหากิจกรรมที่เป็นประโยชน์ทำ อีกทั้งสามีควรที่จะกล้าปฏิเสธเพื่อนที่ชักชวนไปในทางที่เรารู้แล้วถึงผลเสียที่จะเกิดขึ้นในระยะยาว ในทางกลับกันเราควรเป็นผู้ที่มีอิทธิพลในการชักชวนเพื่อนมาในทางที่ดีมากกว่า

สามีทุกคนควรตระหนักว่า การมีภรรยาหลวง ภรรยาน้อย ไม่ใช่ความสุข แต่คือความทุกข์มหันต์ ทางที่ดีสามีทุกคนควรที่จะช่วยกันลบค่านิยมนี้ทิ้งไปเสียจากสังคมไทย และให้พฤติกรรมของ "ขุนแผน" เป็นพฤติกรรมของตัวละครในวรรณคดีไทยโบราณซึ่งไม่อาจเกิดขึ้นจริงได้ในยุคปี 2000
ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์