พระคุณสุดพรรณ นาสีตไล สัตตนา มหากวีพุทธชาวทมิฬ (ศตวรรษที่ 2) ในวรรณกรรมพุทธ

ภาษาทมิฬชื่อ " มณี เมขไล" ข้าแต่ภควันต์:พระองค์เป็นผู้ทรงพระปัญญาคุณ พระบริสุทธิคุณ พระกรุณาคุณ ทรงเป็นปฐมาจารย์ก่อนใครในการบำเพ็ญเพียรเผากิเลส
ข้าแต่ภควันต์:พระองค์ได้ทำลายความชั่วบาป และขจัดความโกรธแล้ว พระองค์เป็นพระสัพพัญญูข้าแต่ภควันต์:พระองค์ทรงชนะมารหมู่มาร พระองค์เสวยวิมุตติสุข และทรงตำหนิปฏิปทาแบบชาวบ้านและหนทางที่ผิดพลาดทั้งหลาย
ข้าแต่ภควันต์:พระองค์ผู้มีพระบาทประดับด้วยจักร มีซี่ตั้งพัน ข้าพระองค์หามีลิ้นเป็นพันไม่ ไฉนเลยจะกล่าวสรรเสริญคุณของพระองค์ได้หมด

หาผู้ใดเสมอเหมือนมิได้ เซอร์ แอ็ดวิน อาร์โนลด์ ใน"ประทีปแห่งเอเซีย "

พระบรมศาสดา ผู้รื้อขนสรรพสัตว์ออกจากทุกข์ เจ้าฟ้าชายสิทธารถ เยื้องย่างสง่างามบนพื้นดิน ทั้งในโลกนี้
เทวโลก และนรกทั้งหลาย พระบรมศาสดาของพวกเรา หาผู้ใดเสมอเหมือนมิได้ พระองค์เเป็นผู้ได้รับเกียรติ
จากมหาชน ทรงเป็นผู้มีความปรารถนาดีที่สุด องอาจที่สุด และเมตตาที่สุด
ทรงเป็นบรมครูผู้สอนธรรมและพระนิพพาน

บรมครูผู้ยิ่งใหญ่ มหาตมะ คานธี ใน " สุนทรพจน์ในพิธีพุทธชยันตี" พ.ศ. 2496

เมืองกัลกัตตา อินเดีย เพราะค่าที่พวกเราได้นำเอาหลักคำสอนของพระองค์มาใช้ในชีวิตจริงพวกเราจึงควรถวายอภิวาทและสดุดีแต่พระองค์ ว่า ข้าแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า พระบรมครูของมวลมนุษย์ ตลอดเวลาที่โลกยังดำรงอยู่
ข้าพเจ้ามั่นใจโดยไม่เหลือความเคลือบแคลงเลยแม้แต่น้อยว่าพระองค์จะทรงดำรงฐานะ ปรมาจารย์ผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดของมวลมนุษยชาติ

พระมหาบุรุษผู้สูงสุด รพินทรนาธ ฐากุร ในวารสารมหาโพธิ ฉบับ พ.ย.-ส.ค.. 2504 ในวันเพ็ญพระจันทร์เสวยวิสาขฤกษ์นี้ ข้าพเจ้าได้มาร่วมเฉลิมฉลองวันคล้ายวันประสูติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ถวายอภิวาทด้วยเศียรเกล้า แต่พระองค์ผู้ที่ข้าพเจ้ายอมรับนับถือด้วยใจจริง ในฐานะมหาบุรุษซึ่งยากนักหนาที่
จะอุบัติขึ้นในโลก ในนานาประเทศที่ไกลโพ้น ชนทั้งหลายต่างยินดีปรีดามาร่วมฉลองการเสด็จมาของพระองค์พวกเขาประกาศยืนยันว่า เพิ่งเคยพบเคยเห็นอุดมบุรุษ ผู้รุ่งเรืองสว่างไสว ดั่งพระอาทิตย์ซึ่งอุทัยขึ้นมาขับม่านเมฆแห่งความอันมืดมน ให้วินาศการไป ฉะนั้น

อภิชาตบุตรผู้รุ่งโรจน์ ฯพณฯ ยวาหรลาล เนห์รู อดีตนายกรัฐมนตรีคนแรกของอินเดีย

พระพุทธเจ้า โอรสแห่งภารตะประเทศ เป็นผู้รุ่งโรจน์ที่สุด ยิ่งใหญ่และชาญฉลาดที่สุดในโลกแห่งความขัดแย้งเกลียดและเบียดเบียนกันนี้ พระธรรมคำสอนของพระองค์จึงเปล่งรัศมีเป็นประกาย ดังพระอาทิตย์ทรงกลด ฉะนั้น

พระผู้ทรงมหากรุณา อนาคาริกะ ธัมมปาละ ผู้บุกเบิกการรื้อฟื้นพุทธศาสนา และก่อตั้งสมาคมมหาโพธิในอินเดีย ใน" โลกเป็นหนีพระพุทธเจ้า"
ไม่มีสิ้นสุดคือพระปัญญาคุณของพระพุทธเจ้า ไม่มีพรมแดนคือพระกรุณาของพระพุทธเจ้า ที่มีต่อสรรพสัตว์ดังนั้นพระองค์จึงมีพระนิมิตนามว่า" มหาการุณิยะ" แปลว่าพระผู้ทรงมีพระมหากรุณาต่อสรรพสัตว์ พระปัญญาญาณ และพระกรุณาของพระพุทธเจ้านั้น ยากนักที่สติปัญญาสามัญของมนุษย์ จะเข้าใจได้

กลุ่มก้อนแห่งคุณงามความดี ศาสตาจารย์ แมกซ์ มีลเลอร์ นักภารตะวิทยาคนสำคัญชาวเยอรมัน พระพุทธเจ้าคือกลุ่มก้อนแห่งคุณงามความดีทั้งหมด ซึ่งพระองค์ได้ทรงสั่งสอนเองตลอดเวลา 45 พรรษาแห่งการประกาศพรหมจรรย์อย่างสัมฤทธิ์ผล และน่าสังเกตุนั้น พระองค์ได้ทรงนำเอาพระดำรัสทั้งหมดปรับปรุงไปสู่การกระทำจริง ไม่มีที่ใดเลยที่พระองค์จะทรงเปิดช่องให้กับความอ่อนแอหรือกิเลสของมนุษย์ ดังนั้นหลักการแห่งศีลธรรมของพระพุทธเจ้าจึงสมบูรณ์ที่สุด เท่าทีชาวโลกเคยประสบมีมา

เผ่าพันธุ์ใหม่ นัมมะฐะ นาถ ศาสตรี

พระพุทธเจ้าได้ทรงสร้างเผ่าพันธุ์ใหม่ขึ้นมา เผ่าพันธุ์แห่งผู้กล้าหาญทางศีลธรรม เผ่าพันธุ์แห่งผู้พากเพียรเพื่อความพ้นทุกข์ เผ่าพันธุ์แห่งพุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน

พระพุทธเจ้าคือสมบัติของมนุษย์ชาติทั้งมวล นักปราชญ์มุสลิม

พระพุทธเจ้ามิใช่สมบัติของชาวพุทธเท่านั้น แต่เป็นสมบัติของมนุษย์ชาติทั้งมวลพระธรรมคำสั่งสอนของพระองค ์ ก็เป็นสมบัติร่วมของทุกคน ทุกศาสนาที่เกิดหลังพุทธองค์ ต่างก็ยืมความคิดดีดีไปจากพระพุทธเจ้าทั้งนั้น

มหาสักการะแต่พระพุทธเจ้า ศาสตาจารย์ เสานเดอรส์ เลขานุการสมาคม วาย เอ็ม ซี เอ อินเดีย พม่า ศรีลังกา

พระพุทธเจ้าอาจได้รับการชี้วัดง่ายๆ ว่า ผู้ที่ได้รับการสักการะจากมวลมนุษย์จำนวนมากที่สุด

พระพุทธเจ้ามีอุปมาด้วยนายแพทย์ ด.ร. เอ็ดเวิร์ด คอนซ์ ใน"พุทธศาสนา"

พระพุทธเจ้าเปรียบเสมือนนายแพทย์ เช่นหมอที่ต้องทราบอาการของโรคต่างๆและสมุฏฐานของโรค
แม้ยาแก้และวิธีการเยียวยา และสามารถประยุกต์ใช้ได้ด้วย ฉันใด พระพุทธเจ้า ก็ฉันนั้น เหมือนกันทรงแสดงอริยสัจ 4 ซึ่งชี้ถึงขอบเขตแห่งความทุกข์ เหตุเกิดแห่งทุกข์ ความดับทุกข์ และมรรค หนทางแห่งความดับทุกข์

มนุษย์มหัศจรรย์ พระปิยทัสสีมหาเถระ ใน " พระพุทธศาสนาอมฤตเทศนา"

พระองค์ทรงเป็นเพียงมนุษย์คนหนึ่ง ไม่เกี่ยวข้องกับพระเจ้า หรือภาวะเหนือธรรมชาติอื่นใดพระองค์เองมิใช่ทั้งพระเจ้า องค์อวตารของพระเจ้า หรือองค์ในเทพนิยายใดๆ พระองค์ทรงเป็นมนุษย์แต่เป็นมนนุษย์ที่ยอดเยี่ยม มนุษย์มหัศจรรย์ พระองค์อยู่ภาวะมนุษย์ธรรมดาในภายใน แม้จะดำรงชีพอยู่
มนุษย์สามัญในภายนอก เพราะเหตุผลนี้ พระองค์จึงได้รับการขนานพระนามว่า มนุษย์ผู้มีเอกลักษณ์พิเศษ
บุรุษผู้สูงสุด พระพุทธเจ้า พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ

พระพุทธเจ้าคือวิถีชีวิต บิชอพ มิลแมน

ข้าพเจ้ารู้สึกมากขึ้นๆเป็นลำดับว่า พระพุทธเจ้าศากยมุนีนั้น โดยบุคลิกภาพแล้วทรงประทับอยู่
ใกล้ชิดกับข้าพเจ้าที่สุด โดยความรักที่มีต่อพระองค์แล้ว พระพุทธเจ้าทรงเป็นมรรควิถ
ี สัจจธรรมความจริง และชีวิต

บิดาผู้ชาญฉลาด ศาสตาจารย์ พี.ลักษมี นราสุ ใน "สารัตถะของพุทธศาสนา"

พระพุทธเจ้าคือบิดา ผู้เมื่อเห็นบุตรของท่านกำลังเล่นกับไฟโลกีย์อยู่ จึงใช้วิธีการต่างๆ เพื่อนำพวกเข้าออกไป
ให้พ้นบ้านที่กำลังถูกไฟไหม และพาไปสู่สถานที่ปลอดภัยคือพระนิพพาน