 |
||
 |
 |
 |
|
||
จะติจะชมใครสักทีต้องมีหลักการ |
||
จะติจะชมใครสักทีต้องมีหลักการ ศ.นพ.ดร.วิจิตร บุณยะโหตระ
การจะใช้วิธีสรรเสริญหรือตำหนิ ไปชี้แนะนำการทำงานของผู้อื่นนั้นสมควรระมัดระวังมากทีเดียว หากไม่ได้ใช้วิธีการที่มีชั้นเชิงแล้ว ก็จะมีผลทำลายความสามารถของผู้อื่นในขณะเดียวกัน ก็จะเป็นการฆ่าตนเองด้วย เซนมักจะกล่าวถึงวิธีการอิสระที่จะดำเนินการยกย่อง ตำหนิ ตักเตือนอย่างกวดขัน ส่งเสริมให้หลงระเริง การให้หรือการช่วงชิง
ผู้สอนและผู้เรียนจะต้องยืนอยู่บนระดับเดียวกัน นี่คือเงื่อนไขข้อสำคัญทีเดียว ทั้งหมดนี้ต้องการชี้ให้เห็นว่า การตำหนิผู้อื่นก็เหมือนกับการตำหนิตนเองหากตนเองไม่ตระหนัก ถึงความเจ็บปวดในการประณามตำหนิผู้อื่น ก็จะไม่บังเกิดผลแห่งการตำหนิอย่างแท้จริง วิธีตำหนิสอนคนของเซนนั้นคือ จะต้องไม่ทำร้ายความนับถือตนเองของผู้อื่น โดยให้โอวาทในที่เงียบๆ ไม่มีคน หรือกล่าวยกย่องก่อนหรือสัก 7-8 ส่วน จึงกล่าวตำหนิอีก 2-3 ส่วนแล้วจะได้ผล อาจารย์เซน ซึ่งเป็นเจ้าอาวาสท่านหนึ่ง เนื่องจากมีผู้นับถือเลื่อมใสท่านมากจึงมีลูกศิษย์มาบวชเรียน ด้วยมากมายแต่ว่าจำนวนหนึ่งในกลุ่มลูกศิษย์นี้ กลับปีนข้ามรั้วกำแพงออกไปเสพสุขยังรมณียสถาน เมื่อท่านอาจารย์ทราบเรื่องเข้า ก็รู้สึกละอายใจแทนพวกเขาเป็นอย่างยิ่ง ที่ตนอบรมสั่งสอนได้ไม่ดี กลางดึกคืนหนึ่ง ท่านได้นั่งสมาธิรอพวกเขาอยู่ตรงหน้ากำแพงที่พวกเขาปีนออกไป เมื่อพวกลูกศิษย์กลับเข้ามาในตอนดึก ขณะที่พวกเขากระโดดลงจากกำแพงเข้าสู่บริเวณวัดนั้น จึงเห็นอาจารย์นั่งสมาธิอยู่ทุกคนต่างก็ตะลึงหน้าซีดเผือด วันหนึ่งพระองค์ทรงกล่าวกับพระสาวกทั้งหลายว่า ไม่ใช่ยกย่องสรรเสริญที่ผลของการกระทำ แต่ยกย่องที่ความสามารถของเขาเช่นนี้ จึงจะสามารถทำให้ความสามารถของคนเพิ่มขยายขึ้น และเกียรติคุณของบุคลลก็จะยิ่งใหญ่ขึ้นด้วย แรงขับเคลื่อนนี้จะช่วยให้เขาทำงานได้ดี สนุกไปกับงานและมีอิทธิพลต่อคนรอบข้าง ให้บังเกิดความกระตือรือร้นในการงานไปด้วย ก่อให้เกิดคุณค่าที่แฝงอยู่ อีกด้านหนึ่ง หากในใจรู้สึกเกลียดชัง งานที่ได้รับมอบหมายแต่ก็จำเป็นต้องไปทำแล้วจะเกิดผลเช่นไร
|
||
|
||
 |
   |
 |
|
||