พ.ญ.ลำดวน นำศิริกุล

EQ เป็นคำใหม่ ย่อมาจากภาษาอังกฤษ Emotional Quotient เป็นคำที่เริ่มใช้เมื่อ ค.ศ.1995

EQ หมายถึงความสามารถของคนด้านอารมณ์ จิตใจและยังรวมถึง ทักษะการเข้าสังคมด้วยซึ่งที่จริงก็คือวุฒิภาวะทางอารมณ์หรือทักษะชีวิต นั่นเองแต่คนทั่วไปจะไม่ค่อยเข้าใจนักว่าวุฒิทางอารมณ์นั้นหมายถึงอะไร จึงไม่ค่อยมีใครให้ความสนใจมากนักจนกระทั่งมีคำว่า EQเกิดขึ้นจึงมีผู้ ให้ความสนใจ

EQ หมายถึงความสามารถด้านต่างๆ ทางจิตใจ อารมณ์และสังคมหลายด้าน คนที่มีEQ สูงจะมีคุณสมบัติทั่วๆ ไปดังนี้ คือ
มีวุฒิภาวะทางอารมณ์
มีการตัดสินใจที่ดี
ควบคุมอารมณ์ตนเองได้
มีความอดกลั้น
ไม่หุนหันพลันแล่น
ทนความผิดหวัง
เข้าใจจิตใจของผู้อื่น
เข้าใจสถานการณ์ทางสังคม
ไม่ย่อท้อหรือยอมแพ้ง่ายๆ
สามารถสู้ปัญหาชีวิตได้
ไม่ปล่อยให้ความเครียดท่วมทับความคิด ไปหมดจนทำอะไรไม่ถูก

IQ ย่อมาจาก Intelligence Quotient เชาวน์ปัญญาหมายถึง หน้าที่การทำงานของสมองที่มีติดตัวมาแต่กำเนิด แต่ละขั้นตอนของพัฒนาการด้านเชาวน์ปัญญาจะดูได้จากความสามารถของบุคคลนั้นในการเรียนรู้ ความสามารถในการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม เข้าใจเหตุผลและโยงความหมายต่างๆ เข้าด้วยกัน หรือเข้าใจความหมายของสัญลักษณ์ต่างๆ

การวัดเชาวน์ปัญญามีหลายวิธีและเครื่องมือที่ใช้วัดมีหลายชนิดขึ้นอยู่กับนิยามของเชาวน์ปัญญาที่แตกต่างกัน เชาวน์ปัญญาเป็นสิ่งที่มีความซับซ้อน ฉะนั้นการวัดเชาวน์ปัญญาต้องทำด้วยความระมัดระวัง

แบบทดสอบเชาวน์ปัญญา เป็นแบบทดสอบมาตรฐานที่ใช้ศึกษาพฤติกรรมซึ่งเกี่ยวข้อง กับความสามารถของบุคคลเพื่อดูว่าบุคคลนั้นสามารถทำอะไรได้ดีที่สุด ข้อทดสอบที่ใช้คลอบคลุมปัญหาต่างๆ ทั้งปัญหาใหม่ และปัญหาที่ผู้ถูกทดสอบนำประสบการณ์เก่าหรือสิ่งที่เรียนรู้มาก่อนมาตอบได้

คะแนนที่ได้จากการวัดเชาวน์ปัญญามักเรียกสั้นๆ ว่า IQ IQ กับ เชาวน์ปัญญาไม่ใช่สิ่งเดียวกัน เชาวน์ปัญญาจะครอบคลุมความสามารถหลายอย่าง แต่ IQ เป็นคะแนนที่ได้จากการทดสอบเชาวน์ปัญญา ที่ตัดสินความสามารถทางด้านใดด้านหนึ่งของบุคคล IQ เป็นเพียงค่าตัวเลขที่ใช้เป็นดัชนีบ่งชี้ ระดับเชาวน์ปัญญาของคนในช่วงที่เขามารับการทดสอบว่า เขามีความสามารถมากน้อยเพียงใด

เมื่อนำความสามารถของเราไปเปรียบเทียบกับคนกลุ่มที่มีลักษณะและระดับอายุเดียวกัน ต้องบอกคะแนนไอคิวควบคู่ไปกับชนิดของแบบทดสอบที่ใช้ด้วยจึงจะเข้าใจความหมายของเชาวน์ปัญญา ตามลักษณะโครงสร้างเชาวน์ปัญญาที่วัดได้ถูกต้อง
การจัดระดับสติปัญญา เป็นการแสดงเปรียบเทียบให้ เห็นว่าบุคคลหนึ่งที่มีความ สามารถอยู่ในระดับต่ำหรือสูง กว่าเกณฑ์เฉลี่ยเมื่อเปรียบ เทียบกับบุคคลที่อยู่ในอายุ เดียวกัน

ค่า IQเป็นคะแนนที่บอก ความสามารถทางเชาวน์ปัญญา ได้ระดับหนึ่งเช่นค่า IQ 130 เทียบได้กับค่าความ
สามารถทางเชาวน์ปัญญาที่ดีเลิศหรือค่า 69 หรือต่ำกว่าเทียบกับปัญญาอ่อนเป็นต้น

IQ = mental age (ความสามารถทางปัญญาเทียบได้กับคนอายุระดับไหน)x100 clwonological age อายุจริง
เช่น เด็กหญิงหมู อายุ 5 ปี มีความสามารถทางปัญญาเท่ากับเด็กอายุ 6 ปี
IQ ของเด็กหญิงหมู= 6/5x100 = 120 ซึ่งเทียบได้ว่า ดี

การจัดเชาวน์ปัญญาที่จะให้ผลดีต้องประกอบด้วยองค์ประกอบที่จำเป็นต่อไปนี้
1. ผู้ทดสอบต้องมีความรู้ความชำนาญเกี่ยวกับเครื่องมือที่ใช้วัดและต้องเตรียมเครื่องมือ ไว้ให้พร้อมล่วงหน้าก่อนการทดสอบ
2. ผู้ถูกทดสอบจะต้องให้ความร่วมมือ มีความพร้อมทั้งทางร่างกายและจิตใจที่จะแสดงความสามารถของตน ออกมาอย่างเต็มที่ ผู้ถูกทดสอบจะต้องไม่รู้คำตอบหรือฝึกทำแบบทดสอบที่จะให้มาล่วงหน้า
3. สภาพแวดล้อมขณะทำการทดสอบ ต้องปราศจากสิ่งรบกวนภายนอก มีบรรยากาศแบบผ่อนคลาย ไม่ถูกขัดจังหวะ และไม่ถูกรบกวนสมาธิ

DQ ย่อมาจาก Developmental quotient = ค่าความสามารถพัฒนาการเป็นคะแนน ที่ได้จากการทดสอบการพัฒนาของเด็ก แบบทดสอบการพัฒนาการชิ้นแรกสร้างในปี 2523 เป็นแบบทดสอบที่ใช้เวลาในการทดสอบประมาณ 30 นาที เริ่มใช้กับทารกอายุ 1 สัปดาห์ถึง 42 สัปดาห์

แบ่งข้อทดสอบเป็น 4 กลุ่ม คือ
1. การปรับตน (Adaptive)
2. การใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่และมัดเล็ก (gross and fine moter)
3. ภาษา (language)
4. ทักษะเชิงบุคลิกภาพ-สังคม (personal social skills)

คะแนนที่ได้จะคำนวณจากสูตรดังนี้
DQ = Developmental age (เด็กคนนี้มีพัฒนาการเท่ากับเด็กอายุเท่าไร x 100 clwonological age (อายุจริง)
เช่น เด็กชายเอก มีพัฒนาการเท่ากับเด็กส่วนใหญ่ที่มีอายุ 6 เดือน แต่มีอายุเท่ากับ 10 เดือน DQ ของเด็กชายเอก = 6/10x100 = 60 ซึ่งถือว่าอยู่ในกลุ่มพัฒนาการช้าเล็กน้อย

การที่เราสามารถวัดค่า IQ DQ ทำให้เราสามารถตรวจหาความผิดปกติและติดตามเด็ก ที่มีความผิดปกติได้ดียิ่งขึ้น

หวังว่าคุณพ่อคุณแม่คงได้รู้จักและเข้าใจอย่างชัดเจนกันแล้วนะคะว่า EQ IQ และ DQ แตกต่างกันอย่างไร ลูกเราไม่ใช่แค่คอยลุ้นให้ IQ ดีอย่างเดียว คุณพ่อคุณแม่ต้องเฝ้าดู และประเมิน EQ และ DQ ลูกด้วย พบเจอปัญหาจะได้แก้ไขทันท่วงที เพื่อลูกจะได้เจริญเติบโตสมบูรณ์ พร้อมทั้งทางร่างกายและจิตใจยังไงละคะ