การพูดนำเสนอข้อมูล
คุณสมบัติที่จำเป็นสำหรับผู้นำเสนอ
มีการเตรียมพร้อม
มีความเชื่อมั่นในตนเอง
มีความเป็นกันเอง
มีความกระตือรือร้น
มีอารมณ์ขัน ข้อควรระมัดระวังต้องไม่ใช่เรื่องหยาบคาย ลามก อนาจาร , ตัวอย่างสั้น ๆ , อย่าให้เรื่องขำขันทำให้ผู้ฟังเสื่อมศรัทธาผู้นำเสนอ อย่านำเรื่องชนชาติศาสนาหรือชนกลุ่มน้อยมาเป็นเรื่องตลก , ถ้าคิดว่าเรื่องที่จะพูด ผู้ฟังไม่ขำ อย่าพูดดีกว่า
มีไหวพริบปฏิภาณ
มีการสังเกตจดจำ
เป็นผู้ตรงต่อเวลา
เป็นผู้มีจริยธรรม ผู้นำเสนอที่มีจริยธรรม พึงระมัดระวัง สิ่งต่อไปนี้
- ต้องมีความรู้เป็นอย่างดีในเรื่องที่นำเสนอ
- ต้องนำเสนอข้อเท็จจริงไม่บิดเบือน และแสดงความคิดเห็นอย่างถูกต้องไม่มีอคติ
- ต้องเปิดเผยแหล่งที่มาของข้อมูลเพื่อเป็นการให้เกียรติ
แนวปฏิบัติในการนำเสนอผลงาน
สิ่งที่ควรทำ
ซ้อมพูดและซ้อมการใช้อุปกรณ์ให้คล่อง
แต่งกายให้เรียบร้อย กลมกลืน
เดินตรงไปสู่ที่พูดด้วยความเชื่อมั่น
ยืนให้มั่นคง หันหน้าเข้าหาผู้ฟัง พร้อมกับสบสายตา
ปล่อยอริยาบทให้เคลื่อนไหวอย่างอิสระ
เตรียมคำพูดขึ้นต้นและลงท้ายจำให้ได้และให้ถูกจังหวะ
กล่าวนำเรื่องที่กำลังจะพูด
ออกเสียงให้ชัดเจน และดังพอกับผู้ฟัง
ใช้อุปกรณ์ให้ถูกจังหวะเหมาะสมกับเนื้อเรื่อง
สิ่งที่ไม่ควรทำ
อย่าเริ่มต้นด้วยการออกตัว ถ่อมตัว
อย่าอ่าน หรือพูดจากต้นฉบับ
อย่าเดินขวักไขว่ไร้จุดหมาย
อย่าจ้องหน้า หรือคอยโต้ตอบผู้ฟังอยู่คนเดียว
อย่าพูดเรื่อยเปื่อย โดยไม่สนใจผู้ฟัง
อย่ายืนตรงที่มีสิ่งเร้าอื่นแย่งความสนใจ
อย่าทำหน้าหรือท่าทางเล่นล้อกับเพื่อน
อย่าพูดเกินเวลาที่กำหนด
อย่าจบด้วยคำพูดที่ปราศจากความหมาย
ข้อพึงระวังในการนำเสนอ
การปรากฏตัว
เดินอืดอาด
เดินลุกลี้ลุกลน
เดินเกร็งแข็งทื่อ
เดินแกว่งแขนไปมา
เดินเอาแขนแนบลำตัวอย่างผิดธรรมชาติ
เดินจ้ำอ้าวเกือบจะวิ่งไปพูด
แต่งกายมองแล้วขัดเขิน
การยืน
หลุกหลิก
แข็งนิ่ง
โงนเงน
จ้องจังก้า
ยืนเอียงข้าง
ยืนย่อเท้า
หันรีหันขวาง
การมอง
มองข้ามศรีษะผู้ฟัง
มองหนักไปด้านหนึ่ง
มองเฉพาะแถวหน้า
มองคนเดียวตลอดเวลา
ก้มมองพื้นหรือรองเท้าตนเอง
เงยหน้ามองเพดาน
มองออกนอกประตูหน้าต่าง
ท่าทาง
งุ่มง่ามเคอะเขิน
มืออยู่ไม่สุข
ท่าซ้ำซาก
อยู่ในท่า ล้วง แคะ แกะ เกา หาว ยัก โยก ถอน ค้อน กระพริบ
การพูดออกตัว
เริ่มต้นด้วยการของอภัย ขอตัว
เยิ่นเย้อ
ถ่อมตัวจนน่าหมั่นไส้
ยกตนข่มท่าน
ศิลปะการสร้างโครงเรื่อง
สาระสำคัญในบทนี้ ผู้เขียนจะชี้ให้เห็นว่า จะรบทั้งทีต้องมีอาวุธ จะพูดทั้งทีต้องมีศิลปะ
เราจะนำท่านสู่วิธีต่อสู้ด้วยปากกันแล้วนะคราวนี้ ถ้าเป็นเรือเป็นรถก็เท่ากับเรากำลังจะติดเครื่องแล้ว หลังจากที่เราไหว้ครูกันมานานพอสมควร
บทแรกหรือฉากแรก เราต้องรู้โครงสร้างการพูด 3 ประการ ด้วยกัน ซึ่งเราเรียกว่า Main Outline
จากการวิจัยของบัณฑิตนักพูดทั้งหลายว่า มีความถูกต้องที่สุดในปัจจุบันคือ
1. ส่วนหัว หรือ คำนำ คำเริ่มต้น (Introduction)
เรียกว่า ต . 1 = ต้องตื่นเต้น
2. ส่วนกลางหรือส่วนตัวเป็นเนื้อหาสาระ
เรียกว่า ต .2 = ต้องกลมกลืนกับเรื่องที่เปิดไว้
ส่วนหางหรือสรุปจบ (Conclusion)
ใครมี 3 ต . นี้ ประกอบอยู่ทุกครั้งในการพูด แม้ว่าจะสั้น จะยาว ( พูดน้อยพูดมาก ) ได้ชื่อ
พูดถูกหลักแล้ว ถูกส่วนผสมถ้าเป็นแกงคงมีรสชาติดี ถ้าจะให้ดียิ่งขึ้น ผู้พูดต้องแต่งแต้มเติมสีสันลงไปเอง แกงก็เติม หวานนิด เค็มหน่อยใส่ชูรสเข้าไปอีก มีหรือการพูดจะไม่ออกรสชาติ
ดูในรายละเอียดต่อไปเลย
ส่วนหัวหรือคำนำ (Introduction)
ท่านเชื่อไหมว่า คำขึ้นต้นก็เหมือนลิเกออกแขก ลิเกสนุกหรือไม่อยู่ที่กี่
ออกแขก การพูดจะสนุกหรือไม่ ก็ดูที่การกล่าวนำร่องหรือคำขึ้นต้นก็ไม่ผิดเท่าไรนัก
นักพูดมือชั้นครูท่านเล่าว่า การโปรยหัวเองนั้นก็เหมือนพ่อค้าที่เสนอขา
สินค้าของเขาในตู้โชว์ สินค้านั้นต้องมีสีสันสะดุดตา ฝีมือการจัดต้องเนี๊ยบนิ้งเป็นระบบมีระเบียบ คนเห็นคนมอง ดูแล้วอยากซื้อ แล้วเดินเข้าไปดูสินค้าตัวนั้นในร้านอย่างตั้งอกตั้งใจฉันใด
การพูดนำร่องในหัวข้อเรื่องก็ต้องมีรูปแบบการขึ้นต้น ซึ่งเราเรียกว่าเป็น
การโชว์ลวดลายและสีสันเหมือนกันฉันนั้น แล้วลักษณะสีสันการขึ้นต้นนั้นเป็นอย่างไร
และกระหายใคร่จะฟังเราพูดมี 5 ประการ
การพาดหัวข่าว (Headline)
ตั้งคำถาม (Asking Question)
ชวนสงสัย (Interest Arousing)
อ้างบทกวี (Quotation)
ให้สนุกสนาน (Entertainment)
ส่วนในหนังสือ การพูดระบบธรีซาวด์ ของร้อยเอก ดร . จิตรจำนงค์ สุภาพ กล่าวว่ามี 7 ประการ คือ
พาดหัวข่าว (Headline)
กล่าวคำถาม (Asking Question)
ความสงสัย (Interest Arousing)
ให้รื่นเริง (Intertaining)
เชิงกวี (Example)
มีตัวอย่าง (Example)
ช่างบังเอิญ (Happening)
คราวนี้ เรามาดูตัวอย่างไปพร้อม ๆ กันทั้ง 2 ความเห็นกันเลยดี
พาดหัวข่าว (Headline)
แน่นอนที่สุด การพาดหัวข่าว ต้องทำเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่ เรื่องง่าย ๆ ให้ดูเป็นเรื่องสำคัญ มันจะถึงมันในอารมณ์คนอ่าน หมายความว่านำผลมาพูดก่อนแล้วย้อนเหตุภายหลัง เช่น
โป๊ะล่มคนจมหายคนตายเพียบ ( ไทยรัฐ )
ต . ช . ด . เจออริใหม่ กองทัพอุบาทว์ ( ไทยรัฐ )
ปรนสวาท มอมยา กามวิตถาร ( อาชญากรรม )
เลือกตั้ง กทม . เหงาคนใช้สิทธิ์โหรงเหรง ( ประชาธิปไตย )
|