 |
||
 |
 |
 |
|
||
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว กับการป้องกันประเทศ
นับแต่ประเทศไทยเริ่มเปิดความสัมพันธ์กับชาติมหาอำนาจตะวันตกในตอนปลายรัชกาล พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อเนื่องมาถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ประเทศไทยก็เริ่มประสบภัยคุกคาม จากนานาประเทศตะวันตก ทั้งในด้านการทหารและเศรษฐกิจ ทำให้ต้องเสียสิทธิในการเรียกเก็บภาษีอากร และจำต้องเสียดินแดนบางส่วน เพื่อรักษาเอกราชของชาติไว้ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตระหนักดีถึงภัยคุกคาม จากลัทธิล่าอาณานิคมดังกล่าว มาแต่ทรงพระเยาว์ เหตุการณ์สำคัญที่น่าจะทรงรำลึกอยู่มิรู้ลืมคือ กรณี ร.ศ. ๑๑๒ ซึ่งเกิดขึ้นก่อนที่จะได้เสด็จออกไปทรงศึกษาวิทยาการ ณ ประเทศอังกฤษเพียงเดือนเศษ ซึ่งจากเหตุการณ์ครั้งนั้น เป็นเหตุให้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงได้รับความโทมนัสอย่างแสนสาหัส จากเหตุการณ์ดังกล่าวรวมทั้งการที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จำต้องทรงสละดินแดนบางส่วนของประเทศ เพื่อรักษาเอกราชของชาติไว้นั้น ก็เพราะการขาดความพร้อมด้านกำลังทหาร สมดังพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวที่ว่า "ผู้ใดมีอำนาจวาศนา ธรรมดาหาอะไรก็หาได้ ภายหลังจากเหตุการณ์ ร.ศ. ๑๑๒ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้ทรงพระราชดำริที่จะเร่งรัดปฏิรูปกองทัพสยาม ให้ทันสมัยทัดเทียมชาติมหาอำนาจ เริ่มจากทรงส่งพระราชโอรสและนักเรียนไทยไปศึกษาวิชาการทหารในประเทศยุโรป พร้อมกับได้ทรงดำเนินพระบรมราชวิเทโศบายทางการเมืองระหว่างประเทศด้วย การผูกมิตรกับประเทศรัสเซีย เพื่อเป็นการถ่วงดุลอำนาจอังกฤษและฝรั่งเศส ซึ่งกำลังแผ่อิทธิพลเข้ามาทั้งทางด้านตะวันตกและตะวันออกของประเทศไทย สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ กรมขุนเทพทวาราวดี ทรงเป็นพระราชโอรส พระองค์หนึ่งที่โปรดให้เสด็จออกไปศึกษาวิชาการ ณ ประเทศอังกฤษ โดยได้เสด็จออกจากประเทศไทยไปหลังจากเกิดเหตุการณ์ ร.ศ. ๑๑๒ ได้เพียงเดือนเศษ ขณะนั้นทรงมีพระชนมายุเพียง ๑๓ พรรษา ในระหว่างประทับทรงศึกษาวิชาการชั้นต้น ณ ประเทศอังกฤษนั้น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร ได้เสด็จทิวงคตลงอย่างกระทันหัน เมื่อวันที่ ๔ มกราคม พ.ศ. ๒๔๓๗ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดสถาปนา สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ กรมขุนเทพทวาราวดี เป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร เนื่องจากทรงได้รับสถาปนาเป็นพระรัชทายาท จึงเป็นเหตุให้ต้องทรงเปลี่ยนแนวการศึกษา ซึ่งแต่เดิมมีพระราชประสงค์ จะให้ทรงศึกษาวิชาการทหารเรือ ต้องทรงเปลี่ยนไปทรงศึกษาวิชาการเพื่อเตรียมพระองค์ที่จะเป็นพระมหากษัตริย์ต่อไป ในชั้นต้นได้เสด็จเข้าศึกษาวิชาการทหารบก ณ ROYAL MILITARY ACADEMY, SANDHURST เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๐ วิชาที่ได้ทรงศึกษามี การปกครองของทหาร กฎหมาย ยุทธวิธี วิชาป้อมค่าย การสำรวจ ภาษาฝรั่งเศส พลศึกษา ห้อยโหน (หรือยิมนาสติค) ขี่ม้า ฯลฯ ทรงเชี่ยวชาญในการขี่ม้าเป็นพิเศษ เมื่อทรงสำเร็จการศึกษาวิชาการทหารแล้วได้เสด็จเข้าประจำการในกองทัพบกอังกฤษ ทรงดำรงพระยศเป็นนายร้อยโท สังกัดกรมทหารราบเบาเดอรัม (Durham Light Infantry Regiment) ก่อนที่จะเสด็จไปเข้ารับการอบรมตามหลักสูตรวิชาเฉพาะต่าง ๆ ของกองทัพอังกฤษอีก ๓ ครั้ง ดังนี้ ๑) วิชาปืนเล็ก ที่เมืองไฮท์ ทรงได้รับรางวัลวิชาแม่นปืน ซึ่งแสดงถึงพระปรีชาสามารถมาก รางวัลนี้มีผู้ที่ได้รับน้อยราย ครั้นถึงเวลาอันสมควรได้เสด็จเข้ารับการศึกษาวิชาการพลเรือน ณ มหาวิทยาลัยออกซ์ฟอร์ด (Oxford University) ในหลักสูตรพิเศษที่ทางมหาวิทยาลัยจัดถวายพระราชวงศ์อังกฤษ วิชาที่ทรงศึกษามี อาทิ ประวัติศาสตร์ กฎหมาย และการปกครอง ฯลฯ อนึ่ง ในระหว่างที่ประทับทรงศึกษาสรรพวิทยาการ ณ ประเทศอังกฤษนั้น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดให้เป็นผู้แทนพระองค์เสด็จไปร่วมในงานบรมราชาภิเษกพระเจ้า อัลฟองโซที่ ๑๓ แห่งประเทศเสปน และพระเจ้าเอ็ดวาร์ดที่ ๗ แห่งสหราชอาณาจักร นอกจากนั้นยังได้เสด็จพระราชดำเนินประพาสประเทศต่าง ๆ ในทวีปยุโรป อาทิ รุสเซีย ออสเตรีย - ฮังการี อียิปต์ อิตาลี ฝรั่งเศส สเปน ปอร์ตุเกส และเยอรมนี เพื่อทอดพระเนตรความเจริญและกระชับสัมพันธไมตรีเป็นการส่วนพระองค์ด้วย ในคราวเสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศเบลเยี่ยม เมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๔ ได้ทอดพระเนตรป้อมต่าง ๆ ของประเทศเบลเยี่ยม ซึ่งในสมัยนั้นถือกันว่าเป็นป้อมที่ทันสมัยที่สุดนั้น ได้ทรงแสดงพระปรีชาญาณทางการทหารให้ประจักษ์ตั้งแต่ยังทรงมีพระชนมายุเพียง ๒๑ พรรษา ดังที่ นายพลเอก พระยาเทพหัสดิน (ผาด เทพหัสดิน ณ อยุธยา) อดีตหัวหน้ากองทูตทหารในการพระราชสงครามทวีปยุโรปและอาจารย์วิชายุทธศาสตร์และยุทธวิธี โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ได้บันทึกไว้ว่า ".....เมื่อทรงกล่าวถึงป้อมที่เมืองลิเอซ ถึงสะพานและช่องทางที่ข้าศึกอาจยกเข้ามา ได้ทรงทำนายไว้ว่าเยอรมันจะต้องยกเข้ามาทางนั้น ได้รับสั่งเรื่องนี้กับข้าพเจ้าใน ค.ศ. ๑๙๐๑ และใน ค.ศ. ๑๙๑๔ คือ ๑๓ ปีภายหลัง กองทัพเยอรมันก็ได้โจมตีลิเอซตามทางที่ได้ทรงทำนายไว้จริง ๆ เป็นพยานว่า ทรงเห็นการณ์ไกลทางยุทธศาสตร์ ตั้งแต่ยังทรงพระยศทหารเป็นนายร้อยตรีผู้สำเร็จการศึกษามาใหม่ ๆ .....ทรงสามารถเข้าพระทัยหลักสำคัญแห่งตำรับพิชัยสงคราม สมที่จะได้ทรง เป็นมิ่งขวัญและจอมทัพสยามต่อไป....." (๒) สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมารได้เสด็จพระราชดำเนินนิวัติพระนคร โดยเสด็จพระราชดำเนินผ่านทางสหรัฐอเมริกาและญี่ปุ่น ได้แวะทอดพระเนตรความเจริญของบ้านเมือง ตลอดจนการจัดการทหาร และการศึกษาในประเทศทั้งสอง ก่อนจะเสด็จพระราชดำเนินถึงกรุงเทพมหานครในปลายปี พ.ศ. ๒๔๔๕ รวมเวลาที่ประทับทรงศึกษาศิลปวิทยาการต่าง ๆ ในสหราชอาณาจักรเป็นเวลาถึง ๙ ปี เมื่อเสด็จพระราชดำเนินกลับถึงกรุงเทพมหานครแล้ว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดเกล้า ฯ ให้เสด็จเข้ารับราชการทหารเป็น นายพลเอก และนายพลเรือเอก ตำแหน่งจเรทัพบกและทัพเรือ และทรงเป็นราชองครักษ์พิเศษ กับทรงดำรงพระยศเป็น นายพันโท ผู้บังคับการกรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ (กรมทหารราบที่ ๑ มหาดเล็กพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว) และนายพันเอก ผู้บังคับการพิเศษ กรมทหารราบที่ ๑๑ รักษาพระองค์ นอกจากพระราชกิจในหน้าที่นายทหารประจำการดังกล่าวแล้ว สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร ยังได้ทรงช่วยเหลือกิจการของสภาที่ปรึกษาส่วนพระองค์ของสมเด็จพระบรมชนกนาถ ทรงเป็นที่ปรึกษาสภาร่างกฎหมาย ได้ทรงยกร่างพระราชบัญญัติลักษณะเกณฑ์ทหาร พ.ศ. ๒๔๔๘ ซึ่งเป็นรากฐานในการเกณฑ์บุคคลเข้ารับราชการทหาร สืบมาตราบจนถึงทุกวันนี้ รวมทั้งได้ทรงร่วมกับพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นนครไชยศรีสุรเดช ผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ (๓) จัดวางกำลังกองทัพบกตามรูปแบบการจัดกองกำลังของนานาประเทศ ซึ่งต่อมาเรียกกันว่าโครงสร้างกองทัพบกสยาม พ.ศ. ๒๔๕๑ ซึ่งได้จัดวางกำลังพลเป็น ๑๐ กองพลกระจายอยู่ในมณฑลต่าง ๆ ทั่วประเทศ ดังนี้ กองพลที่ ๑ มณฑลกรุงเทพ ในแต่ละกองพลมีการจัดโครงสร้างอัตรากำลังเป็นหน่วยทหารเหล่าต่าง ๆ ดังนี้ กรมทหารราบ ๒ กรม แต่ด้วยข้อจำกัดทางด้านงบประมาณของแผ่นดินซึ่งถูกจำกัดด้วยสนธิสัญญาว่าด้วยภาษีร้อยชักสาม ทำให้ไม่มีงบประมาณพอที่จะจัดซื้ออาวุธ รวมทั้งบรรจุกำลังพลประจำการลงได้เต็มตามอัตราที่กำหนดไว้ แม้เวลาจะล่วงเลยเข้าสู่รัชกาลพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้วก็ตาม กองพลทั้งสิบนั้น ก็คงมีแต่โครงที่ไม่สามารถบรรจุกำลังรบลงได้ตามอัตราที่กำหนดไว้ ประกอบกับเงื่อนไขของสนธิสัญญา ที่ชาติมหาอำนาจนักล่าอาณานิคมได้กำหนดให้กองทหารไทยต้องตั้งอยู่ห่างจากชายแดนไม่น้อยกว่า ๒๕ กิโลเมตร และข้อกำหนดตามสนธิสัญญาลับที่ประเทศไทยทำไว้กับรัฐบาลอังกฤษคราวกู้ยืมเงินจำนวน ๑๕ ล้านปอนด์สเตอริงค์ มาสร้างทางรถไฟสายใต้ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ได้กำหนดให้ดินแดนในคาบสมุทรมลายูของไทย อันประกอบด้วยมณฑลชุมพร มณฑลนครศรีธรรมราช มณฑลภูเก็ตและมณฑลปัตตานี เป็นดินแดนในอารักขาของอังกฤษ เพื่อเป็นหลักประกันการปฏิบัติตามสัญญากู้ยืมเงินดังกล่าว ซึ่งผลของสัญญาลับฉบับนี้ ทำให้ไม่สามารถจัดตั้งกองทหารประจำการ ในดินแดนภาคใต้ของไทย นับแต่จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ลงไปจนจรดชายแดนมลายูของอังกฤษ และสนธิสัญญาฉบับนี้ คงมีผลบังคับใช้ต่อเนื่องมาตราบจนถึงสมัยสงครามโลกครั้ง ที่ ๒ แต่ด้วยพระบรมราชปณิธานที่จะทรงนำประเทศไทยสู่การยอมรับจากนานาประเทศ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงได้ทรงเตรียมการด้านกำลังสำรองของชาติไว้ตั้งแต่ยังทรงดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช ฯ สยามมกุฎราชกุมาร เริ่มด้วยทรงนำหลักวิชาป้อมค่ายประชิด และทหารพราน ซึ่งทรงพระปรีชาสามารถเป็นพิเศษ มาฝึกหัดมหาดเล็กข้าในกรมให้นิยม และมีความรอบรู้ในวิชาการทหาร เพื่อเป็นกำลังสำรองของชาติเตรียมพร้อมไว้ในกรณีจำเป็น ดังพระราชนิพนธ์ที่ว่า.6+
ครั้นเมื่อเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติแล้ว ก็เริ่มทรงวางรากฐานการป้องกันประเทศ เริ่มจากโปรดให้ยกกรมวังนอก ซึ่งเป็นส่วนราชการพลเรือนในราชสำนัก ขึ้นเป็นกรมทหารรักษาวัง เมื่อวันอังคารที่ ๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ กรมทหารรักษาวังนี้ มีฐานะเป็นหน่วยทหารประจำการกรมหนึ่ง มีหน้าที่หลัก คือ การรักษาการในเขตพระราชฐานแทนทหารประจำการและปฏิบัติหน้าที่เป็นหน่วยทหารรักษาพระองค์อีกหน่วยหนึ่ง แต่อยู่ในบังคับบัญชาของเสนาบดีกระทรวงวัง รวมทั้งการเบิกจ่ายค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ก็โปรดให้ใช้งบประมาณของกระทรวงวังซึ่งเป็นพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ทั้งสิ้น เมื่อแรกตั้งกรมทหารรักษาวังนั้น โปรดให้จัดอัตรากำลังเป็น ๒ กองพันดังเช่นการจัดอัตรากำลังของหน่วยทหารบกในยุคนั้น ครั้นความทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทว่า จะมีชาติมหาอำนาจชาติหนึ่ง เตรียมการที่จะเสนอขอขุดคอคอดกระ เพื่อร่นระยะเวลาเดินทางจากคาบสมุทรอินเดียสู่ทะเลจีน รวมทั้งจะมีการขอสัมปทานทำเหมืองแร่ในเขตมณฑลปักษ์ใต้ของไทย แล้วจะอาศัยเหตุนี้ส่งกำลังทหารเข้ามาโดยอ้างว่าเพื่อคุ้มครองคนของตนที่มาทำเหมืองแร่นั้นแล้ว ยิ่งทรงพระปริวิตกและทรงห่วงใยในเรื่องกรรมสิทธิ์ของประเทศสยามในดินแดนแถบนี้มากยิ่งขึ้น ถึงขนาดได้เสด็จ ฯ ประพาสมณฑลปักษ์ใต้ ถึง ๒ ครั้ง ครั้งแรกในปี พ.ศ. ๒๔๕๖ และได้ทรงมีพระราชปรารภในที่ประชุมสภาการทัพว่า จากพระราชปรารภดังกล่าวจึงได้โปรดเกล้า ฯ ให้จัดตั้งกองพันที่ ๓ กรมทหารรักษาวังขึ้นอีก ๑ กองพัน มีที่ตั้งกองบังคับการกองพันอยู่ที่อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช กับมีส่วนแยกไปตั้งที่จังหวัดระนองและพัทลุง และได้มีพระบรมราชาธิบายเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ในลายพระราชหัตถเลขาทรงตอบจดหมายเสนาบดีกระทรวงกลาโหม ที่ ๓๓/๑๑๐๒๔ "เรื่องตั้งทหารในมณฑลนครศรีธรรมราช" ว่า ".....ขอตอบปัญหาที่ตั้งมานั้น หยิบเอาข้อที่เนื่องด้วยการต่างประเทศก่อน คือ ถ้าประกาศใช้พระราชบัญญัติเกณฑ์ทหาร ในมณฑลปักษ์ใต้ จะกระทำให้ฝ่ายอังกฤษรู้สึกหวาดเสียวหรือเห็นผิดไปอย่างไรบ้างหรือไม่ฉนี้ ได้ปฤกษาหาฤากับกรมพระเทววงศ์แล้ว มีความเห็นพร้อมกันว่า เห็นจะพอจัดการป้องกันความเข้าใจผิดได้โดยอุบายดังต่อไปนี้ เราได้ประกาศแล้วว่า จะไปตั้งวังอยู่ในมณฑลปักษ์ใต้แห่ง ๑ และอาไศรยเหตุที่จำเปนต้องมีคนถืออาวุธรักษาพระองค์ในเวลาไปประทับที่นั้น ควรจัดตั้งทหารรักษาวังขึ้นกอง ๑ ดังนี้จะมีใครทักท้วงว่ากระไรก็เห็นว่าจะแก้ได้ถนัด การที่จะไปจัดตั้งทหารขึ้นที่ในมณฑลนครศรีธรรมราช เมื่ออย่างไร ๆ ก็เปนอันจะต้องเพิ่มเงินขึ้นใหม่อีกแล้ว ก็ตั้งทหารรักษาวังขึ้นจะเปนการสดวก เพราะจะได้ไม่เสียราชการของกองทัพบก ณ บัดนี้ และจะกล่าวแก้คำท้วงก็ได้โดยสดวกดังอธิบายมาแล้ว เห็นควรให้ประกาศใช้พระราชบัญญัติลักษณเกณฑ์ทหารทั้ง ๔ มณฑลทีเดียว..... การที่ต้องประกาศใช้ เพราะต้องการเกณฑ์ทหารรักษาวังนั้นเอง ซึ่งถ้าจะใช้วิธีเกณฑ์อย่างอื่นก็จะผิดหลักกฎหมายที่มีอยู่แล้ว อีกทั้งจะได้ใช้เกณฑ์คนเปนตำรวจภูธรด้วยทีเดียว .....ตำรวจภูธรที่จะเกณฑ์นั้น ก็สำหรับใช้รักษาความสงบภายในและรักษาชายแดนด้วย และทหารรักษาวังนั้น ถึงแม้ว่าน่าที่โดยปรกติจะสำหรับรักษาพระองค์ในเวลาเสด็จลงไปปักษ์ใต้ก็จริงอยู่ แต่ถ้าแม้ว่ามีเหตุการณ์ฉุกละหุก ก็จะพอใช้ป้องกันการจราจลภายในได้เหมือนกัน ถ้าได้ตั้งทหารรักษาวังขึ้นไว้สักกอง ๑ พอให้ชิน ๆ แล้ว แม้ต่อไปกระลาโหมจะเห็นสมควรจัดตั้งกองพลขึ้นก็คงตั้งได้โดยไม่มีเสียงพูดจาทางเข้าใจผิดไปได้เลย ส่วนปัญหาที่มีว่า จะควรตั้งกองทหารหรือไม่นั้น กรมพระเทววงศ์ทรงเห็นด้วยกับเราว่า ควรมี เพราะจะได้เปนพยานให้เห็นชัดว่า ที่ดินแดนในคาบสมุทรมลายูนั้น เรามิได้เพิกเฉยทอดทิ้ง ยังมีความหวงแหนอยู่จึ่งได้พยายามจัดตั้งกำลังไว้รักษาความสงบภายใน....." (๖) ในการถือน้ำพระพิพัฒสัตยาเสือป่า ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม อันถือว่าเป็นวันสถาปนากองเสือป่าขึ้นเป็นครั้งแรก เมื่อวันเสาร์ที่ ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ นั้น มีสมาชิกเข้าร่วมพิธีเพียงร้อยคนเศษ จากนั้นได้โปรดให้ขยายการรับสมาชิกออกไป ทั่วราชอาณาจักร ซึ่งปรากฏว่าในตอนปลายรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว นั้นมีสมาชิกเสือป่าทั่วประเทศ กว่าหมื่นสามพันคน สมาชิกเสือป่าส่วนใหญ่ประกอบไปด้วยข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยทั่วทุกจังหวัด รวมทั้งพ่อค้าคหบดี ซึ่งล้วนเป็นผู้มีการศึกษา การฝึกหัดสั่งสอนจึงเป็นไปได้โดยง่าย ต่างจากทหารเกณฑ์ ซึ่งส่วนใหญ่ยังไม่มีโอกาสได้ศึกษาเล่าเรียน การฝึกหัดสั่งสอนจึงเป็นไปด้วยความยากลำบาก สมาชิกเสือป่าที่ได้รับการฝึกอบรมแล้วนอกจาก ".....มีกำลังวังชาขึ้นทันตาเห็น ผู้ที่เคยต้องคอยประคับประคอง ก็มาแขงแรงขึ้น จนเลี้ยงตัวได้มากขึ้นเปนลำดับ ที่เคยอ่อนแอก็กลับแขงแรง ที่เคยตามใจตัวอยู่เปนเนืองนิตย์ก็กลับคิดทรมานจิตรของตน ให้นึกถึงผู้อื่นและนึกถึงคน ที่เคยสำมะเลเทเมาอยู่ก็มาลดหย่อนลง และตั้งใจกลับตัวประพฤติให้เรียบร้อย ข้อนี้เจ้าพระยายมราชอ้างพยานให้เห็นปรากฏ คือ ร้านขายเหล้าพากันร้องว่าขายตกไป ยังมิหนำซ้ำ เสือป่าแข่งกันหาชื่อเสียงในทางช่วยกองตระเวณจับผู้ประพฤติชั่วต่าง ๆ อยู่แทบทุกวัน....."(๗) นอกจากนั้นในด้านความสามัคคีในหมู่ข้าราชการต่างกระทรวงซึ่งแต่เดิม "ความสามัคคีในหมู่ข้าราชการต่างกระทรวงไม่ใคร่จะมีต่อกัน เพราะต่างคนต่างคิดแต่จะหาความชอบความดีในแพนกของตน และต่างคนต่างมุ่งนิยมอยู่แต่เฉภาะในตัวบุคคลผู้เป็นนายเหนือตน"(๘) นั้น ก็ได้รับการเยียวยารักษาจนหายขาดด้วยยาขนานเอกคือ "เสือป่า" นั้นเอง ในด้านการจัดการปกครองกองเสือป่านั้น ในชั้นต้นพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงดำรงพระยศเป็นนายกองใหญ่ นายกเสือป่า และผู้บังคับการกรมเสือป่าหลวงรักษาพระองค์ ครั้นเมื่อสมาชิกเสือป่าขยายตัวเพิ่มขึ้นจนมีเสือป่ากระจายอยู่ทั่วประเทศ จึงได้โปรดเกล้า ฯ ให้จัดแบ่งกองกำลังเสือป่าออกเป็นกรมเสือป่ารักษาดินแดน แล้วขยายขึ้นเป็นกองเสนาในทำนองเดียวกับกองพลทหารบก โดย กองเสนาหลวง หมายถึง กองเสือป่าซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเป็นผู้บังคับบัญชาด้วยพระองค์เอง สมาชิกส่วนใหญ่ล้วนเป็นข้าราชสำนัก จัดอัตรากำลังเป็น กองเสนาน้อยราบหนัก เปรียบได้กับกองพลทหารราบ ประกอบด้วย กรมเสือป่าพรานหลวง ในส่วนภูมิภาคก็โปรดให้จัดเป็นกองเสนารักษาดินแดนกระจายกันอยู่ตามมณฑลต่าง ๆ ทั่วประเทศ มีสมุหเทศาภิบาลซึ่งเป็นผู้บริหารราชการสูงสุดในแต่ละมณฑลทำหน้าที่เป็นผู้บัญชาการกองเสนาโดยตำแหน่ง |
 |
|
||
 |
   |
 |
|
||