พระวินัยปิฎก

เรื่อง เนื้อติดคอ 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่ง ฉันอาหาร เนื้อติดคอ ภิกษุรูปหนึ่งได้ให้ประหารที่คอภิกษุนั้น เนื้อหลุดออกมาพร้อมโลหิต ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่มีความประสงค์จะทำให้ถึงมรณภาพ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ฉันอาหาร เนื้อติดคอ ภิกษุอีกรูปหนึ่งประสงค์จะให้ถึงมรณภาพ ได้ประหารที่คอ ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ เธอต้องอาบัติปาราชิกแล้ว
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ฉันอาหาร เนื้อติดคอ ภิกษุอีกรูปหนึ่งประสงค์จะให้ถึงมรณภาพ
ได้ให้ประหารที่คอภิกษุนั้น ภิกษุนั้นไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ยาพิษ 2 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งได้บิณฑบาตเจือยาพิษแล้วไปสู่โรงฉัน ได้ถวายบิณฑบาตนั้นแก่ภิกษุทั้งหลายให้ฉันก่อน ภิกษุเหล่านั้นถึงมรณภาพแล้ว ฯลฯ ภิกษุไม่รู้ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่งประสงค์จะทดลองได้ให้ยาพิษแก่ภิกษุอีกรูปหนึ่งฉัน ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง สร้างที่อยู่ 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวเมืองอาฬวีช่ายกันสร้างวิหารที่อยู่ ภิกษุรูปหนึ่งอยู่ข้างล่างยกศิลาส่งขึ้นไป ภิกษุผู้อยู่ข้างบนรับไว้ไม่มั่น ศิลาจึงตกทับภิกษุผู้อยู่ข้างล่างถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุผู้ไม่จงใจ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุชาวเมืองอาฬวี ฯลฯ ภิกษุผู้อยู่ข้างบน ประสงค์จะให้ตาย ได้ปล่อยศิลาลงถูกภิกษุอยู่ข้างล่าง ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ภิกษุอยู่ข้างบนประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ภิกษุอยู่ข้างล่างไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง อิฐ 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวอาฬวี ช่วยกันก่อฝาผนังวิหาร ภิกษุรูปหนึ่งอยู่ข้างล่างส่งอิฐขึ้นไป ภิกษุอยู่ข้างบนรับไม่มั่น ทำอิฐตกทับภิกษุผู้อยู่ข้างล่างถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่จงใจไม่ต้องอาบัติ
2. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ภิกษุผู้อยู่ข้างบนประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ภิกษุผู้อยู่ข้างบนประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ภิกษุผู้อยู่ข้างล่างไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง มีด 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวอาฬวี ช่วยกันทำนวกรรม ภิกษุรูปหนึ่งอยู่ข้างล่างส่งมีดขึ้นไป ฯลฯ มีดตกถูกภิกษุผู้อยู่ข้างล่างถถงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่จงใจไม่ต้องอาบัติ
2. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พวกภิกษุ ชาวอาฬวี ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ไม้กลอน 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่จงใจ ไม่ต้องอาบัติ
2. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พวกภิกษุชาวอาฬวี ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ร่างร้าน 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวอาฬวี ผูกร่างร้านทำนวกรรม ภิกษุรูปหนึ่งกล่าวกะอีกรูปหนึ่งว่า ท่านจงยืนผูกที่ตรงนี้ ภิกษุนั้นยืนผูก ณ ที่นั้น ได้พลัดตกลงมาถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่มีความประสงค์จะให้ตาย ไม่ต้องอาบัติ
2. พวกภิกษุ ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ พลัดตกถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พวกภิกษุ ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ให้ลง 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่ง มุงวิหารเสร็จแล้วจะลง ภิกษุอีกรูปหนึ่งกล่าวว่า ท่านจงลงทางนี้ ภิกษุนั้นลงทางนั้นแล้วพลัดตกถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่มีความประสงค์จะให้ตาย ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ มีความประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่มรณภาพ ฯลฯต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ตก 2 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่ง ถูกความกระสันต์บีบคั้น จึงขึ้นเขาคิชฌกูฏแล้วโจนลง
ที่เขาขาด ทับช่างสามคนหนึ่งตาย ฯลฯ ภ. เธอไม่ต้องอาบัติปาราชิก แล้วตรัสว่า อันภิกษุไม่ควรยังตนให้ตก รูปใดให้ตก ต้องอาบัติทุกกฏ
2. พวกฉฉพพัคคีย์ขึ้นเขาคิชฌกูฏ แล้วพากันกลิ้งศิลา ศิลานั้นตกทับคนเลี้ยงโคคนหนึ่งตาย ฯลฯ ภ.พวกเธอไม่ต้องอาบัติปาราชิก แต่ภิกษุไม่ควรกลิ้งศิลาเล่น รูปใดกลิ้งต้องอาบัติทุกกฏ

เรื่อง นึ่งตัว 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งอาพาธ ภิกษุทั้งหลายจึงให้ภิกษุรูปนั้นนึ่งตัว ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ ภิกษุไม่มีความประสงค์จะให้ตาย ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง อาพาธ ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ พวกเธอต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่งอาพาธ ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ อาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง นัยถ์ยา 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งปวดศีรษะ ภิกษุทั้งหลายได้นัยถ์ยาให้แก่ภิกษุนั้น ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
เรื่อง นวด 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งอาพาธ ภิกษุทั้งหลายจึงนวดฟั้นภิกษุนั้น ๆ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ถึงมรณภาพ ฯลฯ อาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ให้อาบน้ำ 3 เรื่อง
ใจความทำนองเดียวกับเรื่องนวด ให้ทาน้ำมัน ให้ลุกขึ้น ให้ล้มลง ให้ตายด้วยข้าว ให้ตายด้วยน้ำมัน อย่างละ 3 เรื่อง

เรื่อง หญิงมีครรภ์กับชู้
สตรีคนหนึ่งมีครรภ์กับชายชู้ นางได้บอกเรื่องนี้แก่ภิกษุกุลุปกะว่า ขอท่านจงรู้เภสัชที่ทำให้ครรภ์ตก ภิกษุนั้นรับคำ แล้วให้เภสัชนั้นแก่หญิงนั้นทารกตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก

เรื่อง หญิงร่วมสามี 2 เรื่อง
1. บุรุษคนหนึ่งมีภรรยา 2 คน ๆ หนึ่งเป็นหมัน อีกคนหนึ่งมีปกติคลอด หญิงหมันได้เล่าเรื่องนี้แก่ภิกษุกุลุปกะว่า ท่านจงรู้เภสัชที่ทำให้ครรภ์ตกแก่นาง ภิกษุนั้นรับคำแล้วให้เภสัชนั้นแก่หญิงนั้น ทารกตาย แต่มารดาไม่ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
2. บุรุษคนหนึ่ง ฯลฯ มารดาตายแต่ทารกไม่ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ฆ่าสองมารดาบุตรตาย
บุรุษคนหนึ่ง ฯลฯ มารดาและบุตรตายทั้งสองคน ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก

เรื่อง ฆ่ามารดาบุตรไม่ตาย
บุรุษคนหนึ่ง ฯลฯ มารดาและบุตรไม่ตายทั้งสองคน ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ให้รัด
หญิงมีครรภ์คนหนึ่ง ได้บอกแก่ภิกษุกุลุปกะว่า ท่านจงรู้เภสัชที่ทำให้ครรภ์ตก ภิกษุนั้น บอกว่า ท่านจงรัด นางจึงรัดให้ครรภ์ตกไป ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก

เรื่อง ให้ร้อน
ใจความทำนองเดียวกับเรื่องให้รัด

เรื่อง หญิงหมัน
หญิงหมันคนหนึ่ง ฯลฯ ท่านจงรู้เภสัชที่ทำให้ดิฉันคลอดบุตร ฯลฯ นางถึงแก่กรรม ฯลฯ ต้องอาบัติทุกกฏ

เรื่อง หญิงมีปกติคลอด
หญิงมีปกติคลอดบุตรถี่คนหนึ่ง ฯลฯ ท่านจงรู้เภสัชที่ทำไม่ให้ดิฉันคลอดบุตร ฯลฯ นางถึงแก่กรรม ฯลฯ ต้องอาบัติทุกกฏ

เรื่อง จี้
พระฉัพพัคคีย์ ยังภิกษุรูปหนึ่งให้หัวเราะ เพราะจี้ด้วยนิ้วมือ ภิกษุนั้นเหนื่อย หายใจออกไม่ทัน ถึงมรรภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาจิตตีย์

เรื่อง ทับ
พวกภิกษุ ฯลฯ ช่วยกันทับภิกษุรูปหนึ่งฯลฯ ด้วยตั้งใจว่าจักลงโทษให้ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาจิตตีย์

เรื่อง ฆ่ายักษ์
ภิกษุหมอผีรูปหนึ่ง ปลงชีวิตยักษ์ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ส่งไปสู่ที่มีสัตว์ร้ายและยักษ์ดุ 9 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งส่งภิกษุอีกรูปหนึ่งไปสู่วิหารที่มียักษ์ดุ พวกยักษ์ได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ พวกยักษ์ได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ พวกยักษ์ไม่ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย
4. ภิกษุรูปหนึ่ง สั่งภิกษุอีกรูปหนึ่งไปสู่ทางกันดารที่มีสัตว์ร้าย ๆ ได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
5. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ สัตว์ร้ายได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
6. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ สัตว์ร้ายไม่ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย
7. ภิกษุรูปหนึ่ง ส่งภิกษุอีกรูปหนึ่งไปสู่ทางกันดารที่ โจร ๆ ได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
8. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ โจรได้ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
9. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ โจรไม่ปลงชีวิตภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง สำคัญแน่ 4 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่ง สำคัญว่าภิกษุผู้มีเวรแก่คนแน่ จึงฆ่าภิกษุนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ แต่ปลงชีวิตภิกษุอื่น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง สำคัญว่าภิกษุอื่นแน่ แต่ปลงชีวิตภิกษุผู้มีเวรแก่ตน ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
4. ภิกษุรูปหนึ่ง สำคัญว่าภิกษุอื่นแน่ จึงปลงชีวิตภิกษุอื่น ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก

เรื่อง ประหาร 3 เรื่อง

1. ภิกษุรูปหนึ่งถูกผีเข้า ภิกษุอีกรูปหนึ่งให้ประหารภิกษุนั้น ๆ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่งผีเข้า ภิกษุอีกรูปหนึ่งประสงค์จะให้ตาย จึงให้ประหารภิกษุนั้น ๆ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ผีเข้า ฯลฯ ภิกษุนั้นถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง พรรณาสวรรค์ 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งพรรณาเรื่องสวรรค์แก่คนผู้ทำความดี คนนั้นดีใจตาย ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนนั้นดีใจตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนนั้นดีใจแต่ไม่ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง พรรณนานรก 3 เรื่อง
1. ภิกษุรูปหนึ่งพรรณนานรกแก่ผู้ควรเกิดในนรก คนนั้นตกใจตาย ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนนั้นตกใจตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. ภิกษุรูปหนึ่ง ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนนั้นตกใจตายแต่ไม่ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่อง ตัดต้นไม้ที่เมืองอาฬวี 3 เรื่อง
1. พวกภิกษุชาวอาฬวี จะตัดต้นไม้ทำนวกรรม ภิกษุรูปหนึ่งพูดกับอีกรูปหนึ่ง ให้ยืนตัดฟัน ณ ที่แห่งหนึ่ง ต้นไม้ล้มทับภิกษุผู้ยืนตัด ณ ที่นั้นถึงมรรภาพ ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. พวกภิกษุ ฯลฯ มีความประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พวกภิกษุ ฯลฯ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ ไม่ถึงมรณภาพ ฯลฯ ต้องอาบัติถุลลัจจัย

เรื่องเผาป่า 3 เรื่อง
1. พระฉัพพัคคีย์เผาป่า คนทั้งหลายถูกไฟไหม้ตาย ฯลฯ ไม่ต้องอาบัติ
2. พวกฉัพพัคคีย์ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนทั้งหลายถูกไฟไหม้ตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
3. พระฉัพพัคคีย์ ประสงค์จะให้ตาย ฯลฯ คนทั้งหลายถูกไฟลวกแต่ไม่ตาย ฯลฯ
ต้องอาบัตถุลลัจจัย

เรื่อง อย่าให้ลำบาก
ภิกษุรูปหนึ่งไปสู่ตะแลงแกง ได้พูดกับเพชฌฆาตว่า อย่าให้นักโทษคนนี้ลำบากเลย จงฆ่าด้วยการ
ฟันทีเดียวตายเถิด เพชฌฆาตรับคำ แล้วฆ่าด้วยการฟันทีเดียวตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก

เรื่อง ไม่ทำตามคำขอของท่าน
ภิกษุรูปหนึ่ง ฯลฯ เพชฌฆาตพูดว่า จักไม่ทำตามคำขอของท่าน แล้วฆ่านักโทษนั้น ฯลฯ ต้องอาบัติทุกกฏ

เรื่อง ให้ดื่มเปรียง
บุรุษคนหนึ่งมือและเท้าด้วน หมู่ญาติเลี้ยง ดูไว้ภิกษุรูปหนึ่งได้พูดกับคนพวกนั้นว่า ท่านทั้งหลายอยากให้บุรุษนี้ตายหรือไม่
ญ. อยากให้ตาย
ภิ. จงให้เขาดื่มเปรียง คนพวกนั้นให้เขาดื่มเปรียง คนนั้นตาย ฯลฯ ต้องอาบัติปาราชิก
เรื่อง ให้ดื่มยาดองโลณะโสจิรกะ
บุรุษคนหนึ่ง ฯลฯ ภิกษุณีรูปหนึ่งพูดกับคนพวกนั้นว่า ฯลฯ
ภิ. จงให้เขาดื่มยาดองโลณะโสจิรกะ คนพวกนั้นให้เขาดื่มยาดองดังกล่าว บุรุษนั้นตาย ต้องอาบัติปาราชิกแล้ว

จบ ตติยปาราชิกสิกขาบท